درد گردن و شانه
۶/۴ درصد بزرگسالان از دردهای ناحیه شانه و گردن رنج می برند که سه منشاء اصلی برای آن وجود دارد:
ناحیه ستون فقرات، شبکه بازویی و مفصل شانه .
- درد برخاسته از مهره های گردنی که در گردن، پشت سر یا حتی در شانه حس می شود. این درد با حرکت و وضعیت های مختلف گردن تشدید می شود و ممکن است در معاینه تندرس موضعی و یا کاهش دامنه حرکات گردن را ببینیم.
- درد با منشاء شبکه بازویی (مثلا در سندرم دهانه خروجی قفسه صدری Thorasic Outlet Syndrome= TOS) که سبب بروز علائم عروقی و نشانه های مربوط به درگیری طناب داخلی (مدیال کورد) شبکه بازویی می شود. علاوه بر این ممکن است تندرس ساختمان های بالای استخوان ترقوه نیز وجود داشته باشد.
- درد با منشاء مفصل شانه، به علت التهاب تاندون، بورسیت و صدمات یا پارگی روتاتور کاف ایجاد می شود .
علل درد گردن و شانه
-
ترومای ستون مهره گردنی
این نوع تروما، درصورت ایجاد شکستگی یا نیمه دررفتگی مهره، خطر فشار روی طناب نخاعی را به همراه دارد.
با توجه به اینکه حرکت سگمان های ناپایدار گردنی، ممکن است باعث آسیب بیشتر نخاع شود، برای پیشگیری از آن باید فورا گردن را بی حرکت کرد.
تصویربرداری CT اسکن برای بررسی شکستگی های حاد، انتخابی است. در پی تروماهای شدید به ستون فقرات گردنی، صدمات شریان ورتبرال شایع است، اما اکثر صدمات بی علامت است و در MRI یا آنژیوگرافی باید آن را جستجو کرد.
در تصادفات رانندگی، صدمه شلاقی شایع است. این نوع آسیب در نتیجه حرکت فلکسیون و اکستانسیون شدید گردن روی می دهد و ممکن است سبب آسیب لیگمان ها و عضلات شود. علاوه بر این در صورت وجود همزمان ساییدگی یا استئوآرتروز مفاصل مهره های گردنی، احتمال صدمات مختلف از جمله کشیدگی عضلات و لیگامان ها و حتی پارگی آنها، جدایی عضلات و تاندون ها از جسم مهره و بالاخره صدمه مهره و دیسک بین مهره ها هم وجود دارد.
آسیب دیدگی مهره ها یا دیسک بین مهره ای می تواند طناب نخاعی یا ریشه های عصبی را تحت فشار قرار دهد و یا سبب جدا شدن آمبولی از غضروف به داخل طناب نخاعی و ایسکمی آن شود.
بهترین روش ارزیابی صدمات ریشه ها و طناب نخاعی، انجام MRI است. در مواردی که به صدمه ریشه ها و یا نخاع مشکوک باشیم یا در صورت ادامه درد بعد از شش هفته، تصویربرداری توصیه می شود. هر چه علائم اولیه شدیدتر باشد، پیش آگهی دراز مدت بیماری بدتر خواهد بود.
-
رماتیسم مفصلی
این بیماری در فقرات گردنی، می تواند در ۳۰٪ موارد، باعث نیمه در رفتگی آتلانتواگزیال شود و درد گردن ایجاد کند. این درد ممکن است به نیمه زبان ارجاع شود و دردی سوزشی به همراه بی حسی زبان ایجاد کند. ( سندرم Tongue – Neck ) برای تشخیص این عارضه، عکس ساده گردن در وضعیت فلکسیون و اکستانسیون کمک کننده است.
البته نیمه دررفتگی C1-C2، در اسپوندیلوز انکیلوزان هم ممکن است دیده شود. یادآوری می کنیم که AS – بر خلاف RA – فقط ستون فقرات را درگیر می کند. اگر در هر کدام از دو بیماری فشار روی طناب نخاعی داشته باشیم، مداخله جراحی لازم می شود.
دکتر ناصر مهربان متخصص مغز و اعصاب، عضلات و ستون فقرات با استفاده از روش های تشخیصی و درمانی مجهز به بررسی بیماری ها می پردازد و از بروز عوارض زیاد جلوگیری می کند. جهت مشاوره با متخصص مغز و اعصاب خوب در تهران می توانید با شماره ۰۲۱۲۲۵۷۸۵۷۵ تماس بگیرید یا به آدرس اینستاگرام دکتر ناصر مهربان مراجعه کنید .
-
اسپوندیلوز گردنی
درد ناشی از آرتروز یا استئوآرتریت مهره های گردنی می تواند به شانه و یا بازو انتشار یابد و یا حتی از طریق ریشه های C2 – C4 باعث سردرد ناحیه خلفی شود.
در ۷۵% موارد، مکانیزم درد عبارتند از : رادیکولوپاتی های گردنی، تشکیل استئوفیت، بیرون زدگی دیسک و هیپرتروفی فاست یا مفاصل بین مهره ای و سپس فشار روی یک یا چند ریشه در فضای بین مهره ای .
تشکیل استئوفیت، هرنیه شدن وسیع سنترال دیسک یا کلسیفیه شدن لیگمان خلفی طولی همگی می توانند روی طناب نخاعی فشار وارد کنند و مخلوطی از علائم میلوپاتی و رادیکولوپاتی ایجاد کنند.
خم کردن سریع گردن در موارد درگیری نخاع ، ممکن است باعث احساس برق گرفتگی در ناحیه گردن و پشت شود و به پایین هم تیر بکشد ( نشانه لرمیت Lhermitt )
باید بدانیم کمپرسیون نخاع در جریان این بیماری ممکن است بدون درد واضحی باشد، و در این صورت باید آن را از سایر بیماری ها مانند: ALS . MS ، تومورهای طناب نخاعی یا سیرنگومیلی، تمیز داد.
لازم است در پاراپارزی (ضعف پاها) به خصوص در سن بالا، به فکر این بیماری باشیم و از MIRI (بهترین روش تشخیص) برای تشخیص آن کمک بگیریم. البته انجام سی تی اسکن برای ارزیابی زواید استخوانی، احتمال تنگی فورامن ها یا احتمال OPLL، کافی است. از نوار عصب و عضله می توان برای لوکالیزه کردن محل ضایعه و ارزیابی شدت آن استفاده کرد .
-
بیماری دیسک گردنی
دررفتگی دیسک گردنی می تواند باعث درد و یا بی حسی در گردن، شانه ، بازو با دست شود.
علت ۲۵٪ موارد رادیکولوپاتی های گردنی، دررفتگی دیسک گردنی است. در این صورت اگر گردن در وضعیت اکستانسیون و چرخش به خارج قرار گیرد، به دلیل تنگ شدن سوراخ بین مهره ای در سمت مبتلا، علائم رادیکولر ایجاد می شود که به آن علامت Spurling می گوییم.
درگیری هر ریشه عصبی ، علائم حسی، حرکتی و تغییر رفلکس خاص خود را ایجاد می کند، ولی سه نکته را باید در نظر بگیریم:
- ریشه های مجاور از نظر عملکردی با هم، هم پوشانی دارند.
- علائم و نشانه ها ممکن است فقط در قسمتی از محدوده مربوط به یک ریشه خاص وجود داشته باشد.
- محل درد متغیرترین یافته بالینی است.
درمان گردن درد و شانه
برای درمان علامتی اولیه، ضد دردها با یا بدون گردن بند طبی (نوع نرم ) تجویز می شود. اندیکاسیون های قابل قبول جراحی دیسک گردنی عبارتند از: نقص حرکتی پیشرونده، درد مقاوم به درمان های معمول و محدودیت فعالیت های معمول روزانه با وجود نشانه های فشار به طناب نخاعی گردنی .
مفصل شانه
درد با منشاء شانه هم می تواند مقلد درد ستون فقرات باشد. هرگاه در بیماری درد بدون علائم و نشانه های رادیکولوپاتی وجود داشته باشد. باید به فکر بیماری های شانه باشیم. این بیماری ها شامل دردهای مکانیکی شانه ( التهاب تاندون ها و بورس مفصلی، پارگی روتاتور کاف، جابه جایی ها، کپسولیت چسبنده و سندرم Cuff impingement آکرومیون) و دردهای ریفرال یا ارجاعی (تحریک زیر دیافراگم ، درد قفسه صدری با آنژین و بالاخره تومور پان کوست) هستند.
اغلب دردهای مکانیکی شب ها شدیدتر هستند، با تننرنس توکل شانه همراه و با ابداکشن، چرخش به داخل یا اکستانسیون بازو هم تشدید می شوند. درد شانه ممکن است به باز و یا دست انتشار یابد، ولی تغییری در حس، حرکت یا رفلکس ها ایجاد نمی کند.
برای کسب اطلاعات بیشتر به بهترین متخصص مغز و اعصاب در تهران مراجعه نمایید .
