ما در این مقاله به بررسی علائم ام اس (مالتیپل اسکلروزیس) می‌پردازیم. ام اس یک بیماری نورولوژیکی است که بر اثر تخریب میلین‌های عصبی در مغز و نخاع ایجاد می‌شود. این بیماری معمولاً در افراد جوان تا میانسالی شروع می‌شود و ممکن است عوارض جسمی و روحی جدی به همراه داشته باشد.
ام اس یک بیماری اتوایمیونیتری است که بدن اشتباهاً سلول‌های عصبی خود را حمله می‌آورد. این حملات باعث تخریب میلین‌های عصبی می‌شوند که وظیفه ایزوله کردن سیگنال‌های عصبی و انتقال آنها به اعضاء مختلف بدن را دارند.
اصلی ترین علائم ام اس شامل چه مواردی می شود؟
در ادامه به برخی از اصلی ترین علائم ام اس در بانوان و آقایان اشاره خواهیم کرد:
خستگی شدید
یکی از شایع‌ترین علائم ام اس، خستگی شدید است که از از شکایت های شایع در ام اس است. این خستگی معمولاً به صورت افت انرژی در طول روز احساس می‌شود و به طور چشمگیری تأثیر می‌گذارد. به طوری که بیش از ۹۰% بیماران آن را تجربه می کنند. گاهی خستگی با میزان ضعف عضلانی قابل توجیه نیست و بیمار حتی با فعالیت های عادی نیز دچار خستگی می شود.
مشکلات بینایی
ام اس می‌تواند به مشکلات بینایی منجر شود. افراد ممکن است دچار ابتلا به نوریت اپتیکا شوند که باعث کاهش دید و ایجاد درد چشم می‌شود.
مشکلات تعادل
ام اس می‌تواند تعادل فرد را تحت تأثیر قرار دهد و باعث افتادن مکرر شود. این مشکلات تعادل می‌توانند از مردم در کارهای روزمره باعث محدودیت شوند.
اختلالات حافظه
بسیاری از افراد مبتلا به ام اس ممکن است مشکلات حافظه و تمرکز داشته باشند. این اختلالات معمولاً باعث افت عملکرد در مسائل روزمره می‌شوند.
- مهمترین موضوعی که باید در نظر داشته باشین این است که هرچه روند شناسایی و تشخیص این بیماری سریع تر باشد، بیمار با عوارض کمتر و داروهای خفیف تر مورد معالجه قرار میگیرد.
- پس حتما حتما حتما بعد از بروز هر یک از علائم ام اس، به متخصص مغز و اعصاب مراجعه نمایید.
مشکلات شناختی و رفتاری
مانند اختلال در حافظه، تمرکز و قدرت تجزیه و تحلیل در گروهی از بیماران دیده می شود و در موارد پیشرفته باعث اختلال در فعالیت های روزمره بیمار می شود.
درجاتی از افسردگی، در بیش از نیمی از بیماران دیده می شود که می تواند اولیه یا ثانویه به بیماری باشد. خودکشی در بیماران ام اس شایع تر از جمعیت نرمال است.
عدم تحمل به گرما
بیماران ام اس معمولا نسبت به گرما حساس هستند. به طوری که با افزایش دما، دچار تشدید علائم می شوند. در جریان یک تب، علائم موجود ممکن است آنقدر تشدید شود که با حمله جدید اشتباه گردد.
اما تشدید علائم به دنبال گرما زودگذر بوده و با تغییر درجه حرارت برطرف می شود. تشدید علائم بیمار را با ورزش و گرما اصطلاحا علامت Uthoff می گویند.
ضعف اندام ها
یکی دیگر از علائم بالینی بیماری ام اس، که می تواند به صورت ضعف اندام های تحتانی، هر چهار اندام یا تنها ضعف یک اندام باشد. علاوه بر این ضعف در یک نیمه بدن نیز با احتمال بسیار کمتر ممکن است دیده شود.
ضعف غالبا همراه با سایر علائم درگیری پیرامیدال شامل؛ اسپاستیسیتی، افزایش رفلکس های وتری و علامت بابنسکی دیده می شود. دربسیاری از موارد بیمار با شکایت ضعف در یک یا چند اندام مراجعه می کند، اما در معاینه علائم پیرامیدال در سایر اندام ها نیز یافت می شود.
علائم حسی
شایع و کاملا متغیر است. احساس گزگز و مورمور در انگشتان یا تنه (پارستزی) احساس سوزش اندام ها یا احساس تورم و گرفتگی اندام از مشکلات حسی شایع در ام اس می باشد. علاوه بر این بیش از ۵۰% بیماران از درد در نواحی مختلف با شدت های متفاوت شکایت دارند.
علائم حسی ممکن است در صورت، تنه و یا اندام ها دیده شود. در معاینه کاهش یا از بین رفتن حس سطحی و عمقی دیده می شود. (وجود سطح حسی در تنه بیانگر ضایعه نخاعی است.)
علائم ام اس به چه دلیل ایجاد می شود؟
شاید یهتر است بدانید علت بیماری ام اس به چه بیماری هایی بستگی دارد. در ادامه برخی از اصلی ترین آن ها را ذکر خواهیم کرد:
عوامل ژنتیکی
عوامل ژنتیکی در ام اس نقش مهمی ایفا می‌کنند. اگر یکی از والدین شما این بیماری داشته باشد، احتمال ابتلا به ام اس افزایش می‌یابد.
عوامل محیطی
عوامل محیطی مانند عفونت‌ها و تغذیه نادرست نیز ممکن است در ایجاد ام اس نقش داشته باشند. این عوامل می‌توانند سیستم ایمنی بدن را تحریک کنند و به تخریب میلین‌های عصبی منجر شوند.
اختلالات ایمنی
ام اس به عنوان یک بیماری اتوایمیونیتری شناخته می‌شود، به این معنا که سیستم ایمنی بدن به اشتباه به بافت‌های سالم حمله می‌آورد.
در این صورت است که لازم است برای درمان ام اس اقدام کنید.
علائم ام اس چگونه تشخیص داده می شود؟
بعد از بروز علائم برای تشخیص ام اس، پزشکان از آزمون‌های مختلفی استفاده می‌کنند. برخی از این آزمون‌ها عبارتند از:
آزمون‌های تشخیصی
- آزمون اس‌ام‌آس (SAS)
- آزمون‌های تصویربرداری مغز مانند ام آر آی (MRI) و سی تی اسکن (CT Scan)
- بزل مایع نخائی
راهکار های پیشگیری از ام اس
برخی نکات وجود دارد که با رعایت آن ها می توانید از ام اس جلوگیری کنید و یا حداقل احتمال ابتلا را کاهش دهید. از اصلی ترین آن ها می توان به مواردی که در ادامه به آن اشاره خواهیم کرد:
تغذیه مناسب
تغذیه مناسب و متوازن می‌تواند در پیشگیری از علائم ام اس مفید باشد. مصرف مواد غذایی غنی از ویتامین‌ها و مواد مغذی می‌تواند به تقویت سیستم ایمنی کمک کند.
ورزش منظم
ورزش منظم می‌تواند به حفظ سلامتی عمومی بدن و تقویت عضلات کمک کند. انتخاب فعالیت‌های ورزشی مناسب با توجه به وضعیت فرد مهم است.
کاهش استرس
استرس ممکن است عواملی باشد که در ایجاد علائم ام اس نقش دارند. مدیریت استرس و راهکارهای استراحت می‌توانند از اهمیت بسزایی برخوردار باشند.
نتیجه‌گیری
ام اس یک بیماری جدی است که ممکن است به افراد زندگی روزمره‌شان را تحت تأثیر قرار دهد. شناختن علائم، علل، تشخیص، و درمان ام اس اهمیت بسیاری دارد. افراد می‌توانند با رعایت تغذیه مناسب، ورزش منظم، و کاهش استرس به پیشگیری از ام اس کمک کنند.
سوالات متداول
بله، عوامل ژنتیکی در ام اس نقش دارند و اگر یکی از والدین شما علائم این بیماری داشته باشد، احتمال ابتلا به ام اس افزایش می‌یابد.
متأسفانه ام اس قابل درمان کامل نیست، اما درمان‌ها می‌توانند به کاهش عوارض و کنترل حملات کمک کنند.
بله، ورزش منظم می‌تواند به حفظ توانایی حرکتی و تعادل افراد مبتلا به ام اس کمک کند.
بله، ام اس ممکن است به عواطف و روحیه فرد ضربه بزند. درمان‌های روانی می‌توانند ضروری باشند.
بله، تغذیه مناسب و متوازن می‌تواند در پیشگیری از ام اس مفید باشد.
