آیا بیماری ام اس کشنده است؟
تا به حال با خود فکر کرده اید که؛ آیا بیماری ام اس کشنده است؟
علت بوجود آمدن بیماری ام اس چیست؟
چگونه بیماری ام اس را تشخیص دهیم؟
اگر مشتاق به کسب پاسخ های سوالات فوق هستید با ادامه ی مطلب همراه باشید.
علت بوجود آمدن بیماری ام اس چیست؟
میلین در دستگاه عصبی مرکزی توسط الیگودندروسیت ها و در اعصاب محیطی توسط سلول های شوان ساخته می شود. میلین ماده ای است که دایره وار به دور رشته عصبی ساخته شده و سبب افزایش سرعت هدایت جریان و پیام های عصبی در رشته ی عصبی می شود.
بر اساس اینکه پلاک ها در کدام ناحیه از سیستم اعصاب مرکزی ایجاد گردد، علائم متفاوتی بروز می کند. تشکیل پلاک های دمیلینه در نیمره های مغزی سبب علائم گسترده ای مانند: ضعف اندام، اختلالات حسی، شناختی و روانی می گردد.
علائم مختلف بیماری ام اس
تخریب میلین در ساقه مغز موجب علائمی همچون؛ دوبینی، سرگیجه، تهوع، پارستزی صورت، نورالژی تری ژمینال و فلج چشمی اینترنوکلئاز (INO) می شود.
تشکیل پلاک MS در نخاع موجب ضعف اندام ها، افزایش رفلکس های وتری، سفتی اندام (اسپاستیسیتی)، علامت بابنسکی، اختلال کنترل ادراری، ناتوانی جنسی و اختلالات حس عمقی و سطحی می گردد.
- البته ژنتیک و وراثت در این بیماری تا حدی موثر است، به طوری که وابستگان درجه اول بیمار (برادر، خواهر و فرزندان) بیش از جمعیت عمومی احتمال ابتلا به بیمار MS را خواهند داشت.
دکتر ناصر مهربان، متخصص مغز و اعصاب در تهران از مجهزترین دستگاه های روز دنیا در تشخیص بیماری های عصبی-روانی کودکان و درمان آن ها استفاده می نماید. شما عزیزان می توانید از طریق زیر با ایشان ارتباط برقرار نمایید:
شماره تماس: ۰۲۱۲۲۵۷۸۵۷۵
لازم به ذکر است با مراجعه به صفحه اینستاگرام دکتر ناصر مهربان می توانید از مطالب علمی و کاربردی این صفحه آگاهی پیدا کنید.
سن شروع بیماری ام اس
سن متوسط شروع بیماری MS نوع Relapsing-Remitting (فرم عود کننده – بهبود یابنده) بین ۲۹ تا ۳۲ سالگی است. شروع MS در خانم ها به طور متوسط ۵ سال زودتر از آقایان رخ می دهد. شیوع آن نیز در زنان دو برابرمردان است.
- MS نوع پیشرونده به طور متوسط بین سنین ۳۹-۳۵ سالگی شروع می شود.
در طول بیماری MS، در زمان های مختلف، بخش های متفاوتی از سیستم اعصاب مرکزی گرفتار می شوند. بنابراین ممکن است مثلا بیمار دچار علائم چشمی باشد و چند ماه بعد دچار علائم نخاعی نیز شود.
انواع بیماری ام اس
این بیماری با توجه به سیر آن به ۴ دسته تقسیم می شود:
- Relapsing-Remitting (RR): که به صورت فازهای عود کننده و پسرفت کننده تظاهر می کند.
- Primary_Progressive (PP): از ابتدا علائم پیشرونده بوده و فاز بهبودی ندارند.
- Secondry_Progressive(SP): این نوع در ابتدا به صورت RR بوده اما پس از مدتی پیشرونده می گردد.
- Relapsing_Progressive (RP): دارای فازهای پیشرفت و پسرفت است اما در مجموع سیر پیشرونده دارد.
با توجه به توضیحات بالا، علائم بالینی مولتیپل اسکلروزیس MS متنوع است که در ذیل به آن ها اشاره می شود.
عواقب بیماری ام اس
از جمله علائم ناشی از بیماری MS می توان به موارد مهم زیر اشاره کرد:
-
درگیری مسیر بینایی
نوریت اپتیک شایع ترین نوع درگیری مسیر بینایی می باشد که با کاهش دید یکطرفه حاد و یا تحت حاد بروز کرده و همراه با درد چشم است که با حرکت چشم بدتر می شود.
در بالغین درگیری عصب اپتی بیشتر (۸۰% موارد) به صورت رتروبولبار (پشت رتین و سر عصب) می باشد. در معاینه افتالموسکوپی مرحله حاد معمولا ته چشم نرمال است.
- اگر نوریت اپتیک، سر عصب را گرفتار کند در افتالموسکوپی التهاب دیسک اپتیک (پاپیلیت) دیده خواهد شد (در ۲۰% موارد).
- ۹% مبتلایان به نوریت اپتیک در دوره زمانی ۶-۲ ماهه، بینایی طبیعی خود را به دست خواهند آورد.
پدیده اتوف:
عبارت است از کاهش حدت بینایی به دنبال افزایش دمای بدن. این افزایش دما می تواند به دنبال ورزش، تب و یا استحمام ایجاد شود. از طرف دیگر افزایش دمای بدن می تواند سبب افزایش و یا برگشت موقتی سایر علائم بیماری نیز گردد.
-
اختلالات حرکتی چشم
اختلالات حرکتی چشم به طور شایع در اتفاق می افتد. در گرفتاری اعصاب اکولار موتور (حرکتی چشم) به ترتیب اعصاب ۶،۳ و ندرتا ۴ درگیر می شوند که تظاهرات آن در مبحث تاری دید و دوبینی آورده شده است.
به طور شایع تر مسیرهای ارتباطی و وستیبولار_اکولار و اینترنوکلئار گرفتار می شود که تظاهرات آن به صورت نیستاگموس (حرکات نوسانی خودبخودی چشم) و INO (فلج اینترنوکلئار) است.
INO به علت گرفتاری راه های عصبی MLF (راه های طولی میانی) ایجاد می شود. به عنوان مثال در INO سمت چپ، در نگاه به راست بیمار نمی تواند چشم چپ خود را به سمت داخل بیاورد و چشم راست در حرکت به خارج دچار نیستاگموس می شود.
-
اختلال در سایر اعصاب کرانیال
این اختلالات شامل اختلال حس صورت، فلج یکطرفه صورت، میوکیمی فاشیال (انقباضات لرزشی عضلات صورت)، اسپاسم یکطرفه صورت و سرگیجه می باشد. کاهش شنوایی و اختلال حس چشایی در MS ناشایع است.
-
اختلال در مسیرهای حسی
شامل ضایعات مسیر اسپاینوتالامیک، ستون خلفی نخاع و محل ورود ریشه های خلفی به نخاع می باشد. شکایات حسی معمولا به صورت بی حسی، احساس سوزن سوزن شدن، سنگینی، خارش یا احساس تورم اندام بیان می شود.
در معاینه معمولا کاهش حس ارتعاش و موقعیت، کاهش حس درد و حرارت در دیستال هر چهار اندام و همچنین نواحی جداگانه کاهش حس در روی تنه مشاهده می شود.
-
درگیری مسیرهای حرکتی
شایع ترین علائم به صورت پاراپارزی و پاراپلژی (ضعف یا فلج هر دو اندام تحتانی) می باشد. درگیری اندام فوقانی شیوع کمتری دارد. یافته های معاینه شامل اسپاستیسیتی (سفتی اندام)، افزایش شدت رفلکس های عمقی_وتری (DTR)، و پاسخ اکستانسور در معاینه پوستی_کف پایی (علامت بابنسکی) می باشد.
-
اختلال در مسیرهای مخچه ای
موجب عدم تعادل حین راه رفتن، عدم هماهنگی در حرکت اندام ها، تکلم بریده بریده و گاهی نیستاگموس می شود.
-
اختلال در فانکشن مثانه، روده و توانایی جنسی
شایع ترین شکایت ادراری در MS، Urgency (اورجنسی) می باشد که به علت عدم مهار انقباض عضلات جدار مثانه ( اسپاستیستی مثانه) ایجاد می شود. در ms یبوست شایع تر از اسهال می باشد.
تقریبا ۵۰% مبتلایان به MS در سیر بیماری خود دچار ناتوانی جنسی می شوند. در آقایان شایع ترین شکایت عدم توانایی Erection می باشد.
خانم ها تا اواخر سیر بیماری توانایی جنسی خود را حفظ می کنند.
-
سایر عوارض
برخی دیگر از عوارض بیماری MS عبارتند از: افسردگی، خستگی پذیری و در مراحل انتهایی بیماری زخم بستر. متاسفانه افسردگی و خستگی پذیری، کیفیت زندگی بیماران MS را بسیار تحت تاثیر قرار می دهد.