درمان اعتیاد با استفاده از دستگاه تحریک مغناطیسی مکرر فراجمجمه‌ای (rTMS) یک روش نوین و غیرتهاجمی است که از میدان‌های مغناطیسی برای تحریک نواحی خاصی از مغز استفاده می‌کند. این روش برای کمک به کاهش علائم وابستگی به مواد مخدر و الکل، کاهش میل به مصرف، و بهبود عملکردهای شناختی در افراد مبتلا به اعتیاد به کار می‌رود.
روش درمانی جدید با RTMS
نحوه عملکرد rTMS در درمان اعتیاد
دستگاه آر تی ام اس برای درمان اعتیاد از قابلیت های خاصی استفاده می کند که در ادامه به عملکرد دستگاه اشاره خواهیم کرد:
تحریک نواحی مغزی: rTMS با ارسال پالس‌های مغناطیسی به قسمت‌های خاصی از مغز مانند قشر پیش‌پیشانی، که نقش مهمی در کنترل رفتارها و تصمیم‌گیری دارد، عمل می‌کند. این ناحیه از مغز در افراد معتاد ممکن است دچار اختلال شده باشد.
تغییر در فعالیت مغزی: با تحریک مغز، rTMS می‌تواند فعالیت‌های مغزی ناهنجار مرتبط با میل به مصرف مواد را تنظیم کند. این تنظیم می‌تواند به کاهش میل به مصرف و کنترل بهتر تمایلات کمک کند.
تاثیرات بلند مدت: جلسات مکرر rTMS می‌تواند منجر به تغییرات پایدار در فعالیت مغز شود که ممکن است به فرد کمک کند تا از اعتیاد فاصله بگیرد و بهبود یابد.
بیشتر بخوانید: درمان افسردگی با rTMS
مزایای ترک اعتیاد با rTMS
ترک اعتیاد با استفاده از rTMS (تحریک مغناطیسی مکرر فراجمجمه‌ای) مزایای متعددی دارد که آن را به یک گزینه درمانی جذاب برای افرادی که با مشکلات اعتیاد مواجه هستند تبدیل می‌کند. در ادامه به برخی از این مزایا اشاره خواهیم کرد:
غیر تهاجمی بودن
rTMS یک روش غیرتهاجمی است که نیازی به جراحی، تزریق یا مصرف دارو ندارد. این ویژگی باعث می‌شود که افراد بیشتری، به ویژه کسانی که به دنبال درمان‌های کم‌خطر هستند، این روش را انتخاب کنند.
عوارض جانبی کم و ایمن
rTMS به عنوان یک روش ایمن شناخته می‌شود و عوارض جانبی آن، مانند سردرد یا ناراحتی در محل تحریک، معمولاً خفیف و موقتی هستند. این روش درمانی در مقایسه با درمان‌های دارویی، عوارض جانبی بسیار کمتری دارد که یک مزیت بزرگ محسوب می‌شود.
بهبود عملکرد شناختی
تحریک نواحی خاصی از مغز با rTMS می‌تواند به بهبود عملکردهای شناختی کمک کند، مانند افزایش توانایی در تصمیم‌گیری و کنترل رفتار. این ویژگی می‌تواند به فرد کمک کند تا بهتر با چالش‌های روزمره در ترک اعتیاد مقابله کند.
کاهش میل به مصرف مواد
یکی از اهداف اصلی rTMS کاهش میل به مصرف مواد مخدر یا الکل است. این روش با تنظیم فعالیت مغزی مرتبط با میل به مصرف، می‌تواند به کاهش میل شدید و جلوگیری از عود کمک کند.
مکمل درمان‌های دیگر
rTMS می‌تواند به عنوان یک مکمل به سایر روش‌های درمانی مانند مشاوره، رفتار درمانی، و درمان‌های دارویی اضافه شود. این ترکیب می‌تواند اثربخشی کلی درمان اعتیاد را افزایش دهد.
اثربخشی در افرادی که به درمان‌های دیگر پاسخ نداده‌اند
برای افرادی که به روش‌های درمانی مرسوم مانند دارودرمانی یا رفتاردرمانی پاسخ مناسبی نداده‌اند، rTMS می‌تواند یک گزینه مؤثر باشد. این روش می‌تواند برای افرادی که با درمان‌های دیگر به موفقیت نرسیده‌اند، راه‌حل جدیدی ارائه دهد.
بهبود حالت روانی و کاهش علائم افسردگی
بسیاری از افرادی که به مواد مخدر یا الکل اعتیاد دارند، از افسردگی یا اضطراب نیز رنج می‌برند. rTMS می‌تواند به کاهش علائم افسردگی و اضطراب کمک کند، که این موضوع به نوبه خود می‌تواند در ترک اعتیاد موثر باشد.
پیشگیری از عود
با تنظیم فعالیت‌های مغزی و کاهش میل به مصرف، rTMS می‌تواند به پیشگیری از عود اعتیاد کمک کند. این روش می‌تواند به فرد کمک کند تا به مدت طولانی‌تری از مواد مخدر یا الکل دور بماند.
سازگاری با سبک زندگی فرد
rTMS به دلیل غیر تهاجمی بودن و نیاز به بستری نداشتن، به راحتی با سبک زندگی فرد سازگار است. فرد می‌تواند پس از هر جلسه به فعالیت‌های روزمره خود بازگردد، بدون اینکه نیاز به دوران نقاهت داشته باشد.
پشتیبانی از بهبودی بلندمدت
اثربخشی rTMS ممکن است به مرور زمان افزایش یابد و در برخی موارد، افراد به جلسات نگهدارنده نیاز دارند که می‌تواند به پایداری نتایج و بهبودی بلندمدت کمک کند.
بیشتر بخوانید: درمان سکته مغزی با rtms
درمان بیماری با دستگاه RTMS
طول درمان اعتیاد با آر تی ام اس
طول درمان اعتیاد با استفاده از rTMS (تحریک مغناطیسی مکرر فراجمجمه‌ای) بسته به نوع اعتیاد، شدت آن و پاسخ فرد به درمان متغیر است. به طور کلی، درمان با rTMS برای اعتیاد شامل چندین جلسه مکرر در طول چند هفته است.
تعداد جلسات: اکثر برنامه‌های درمانی شامل ۲۰ تا ۳۰ جلسه است که به صورت روزانه یا چند روز در هفته انجام می‌شود.
مدت زمان هر جلسه: هر جلسه rTMS معمولاً حدود ۲۰ تا ۴۰ دقیقه طول می‌کشد.
طول کل درمان: طول درمان می‌تواند از ۴ تا ۶ هفته به طول بیانجامد، اما ممکن است بسته به نیاز فرد و نظر پزشک، طولانی‌تر یا کوتاه‌تر شود.
جلسات تقویتی: برخی افراد ممکن است پس از دوره اولیه درمان به جلسات تقویتی یا نگهدارنده نیاز داشته باشند که به صورت ماهانه یا هر چند هفته یک‌بار انجام می‌شود تا از بازگشت میل به مصرف مواد جلوگیری شود.
بیشتر بخوانید: درمان آلزایمر با rTMS
عوامل موثر بر طول درمان
نوع و شدت اعتیاد: اعتیاد به مواد مختلف (مانند نیکوتین، الکل، یا مواد مخدر) و شدت آن می‌تواند بر طول درمان تأثیر بگذارد.
پاسخ به درمان: افراد به طور متفاوتی به rTMS پاسخ می‌دهند؛ برخی ممکن است به درمان سریع‌تر پاسخ دهند، در حالی که دیگران نیاز به جلسات بیشتری داشته باشند.
به طور کلی، طول درمان با rTMS نیازمند ارزیابی مداوم و تنظیم بر اساس نیازهای فردی است. پزشک متخصص بر اساس پاسخ به درمان و پیشرفت بیمار، برنامه درمانی را تنظیم می‌کند.
بیشتر بخوانید: درمان ام اس با rTMS
درمان اعتیاد به دارو با وسیله دستگاه rTMS
دستگاه rTMS از تحریک مغناطیسی برای کمک به کاهش میل به مصرف دارو و بهبود عملکرد شناختی افراد مبتلا به اعتیاد استفاده می‌کند. نحوه عملکرد rTMS در درمان اعتیاد به دارو عبارت است از:
- تحریک نواحی مغزی مرتبط با تصمیم‌گیری
- کاهش میل به مصرف و جلوگیری از عود
- تاثیرات مثبت بر خلق و خو و کاهش افسردگی
- ماندگاری اثرات درمان
- بهبود عملکرد شناختی
- قابلیت ترکیب با سایر درمان‌ها
بیشتر بخوانید: درمان میگرن با rTMS
محدودیت‌های درمان اعتیاد به دارو با rTMS
نیاز به جلسات مکرر: موفقیت در درمان ممکن است نیازمند جلسات متعدد باشد، و اثرات rTMS ممکن است با قطع جلسات کاهش یابد.
پاسخ متفاوت افراد: همه افراد به یک اندازه به rTMS پاسخ نمی‌دهند و ممکن است در برخی افراد نیاز به تنظیم برنامه درمانی باشد.
دکتر ناصر مهربان متخصص مغز و اعصاب
بیشتر بخوانید: درمان بیماری های مغز و اعصاب با rTMS
سوالات متداول درمان اعتیاد با آر تی ام اس
rTMS بیشتر برای درمان اعتیاد به نیکوتین، الکل، و مواد مخدر استفاده می‌شود. اثربخشی این روش ممکن است بسته به نوع اعتیاد و شرایط فرد متفاوت باشد. مطالعات همچنان در حال بررسی هستند تا کاربردهای بیشتری از این روش در درمان انواع مختلف اعتیاد مشخص شود.
rTMS عموماً به عنوان یک روش ایمن شناخته می‌شود. عوارض جانبی ممکن است شامل سردرد، ناراحتی در محل تحریک، و احساس گزگز در پوست باشد. این عوارض معمولاً خفیف و موقتی هستند.
rTMS برای افرادی که به دنبال کاهش میل به مصرف مواد یا ترک اعتیاد هستند، مناسب است. افرادی که به روش‌های دیگر پاسخ نداده‌اند یا به دنبال روش‌های غیرتهاجمی و بدون دارو هستند، می‌توانند از این روش بهره‌مند شوند. با این حال، افرادی که دارای فلزات یا ایمپلنت‌های مغناطیسی در بدن خود هستند، ممکن است کاندیدای مناسبی برای این درمان نباشند.
rTMS معمولاً به عنوان بخشی از یک برنامه درمانی جامع که شامل مشاوره، رفتار درمانی، و حمایت‌های اجتماعی است، استفاده می‌شود. این روش ممکن است به عنوان یک مکمل برای درمان‌های دیگر استفاده شود و نه به عنوان جایگزین کامل آن‌ها.
اثربخشی rTMS ممکن است برای برخی افراد طولانی‌مدت باشد، اما ممکن است نیاز به جلسات تقویتی برای حفظ نتایج باشد. مداومت در استفاده از این روش تحت نظر پزشک می‌تواند به پایداری نتایج کمک کند.
بهترین راه برای تعیین مناسب بودن rTMS برای شما، مشاوره با یک پزشک متخصص در زمینه درمان‌های مختلف با rTMS است. پزشک می‌تواند با ارزیابی دقیق وضعیت شما، تصمیم بگیرد که آیا این روش درمانی برای شما مناسب است یا خیر.
نتیجه گیری
درمان اعتیاد به دارو، الکل یا مواد مخدر با دستگاه rTMS به عنوان یک روش نویدبخش و کارآمد مطرح است که می‌تواند به کاهش میل به مصرف مواد مخدر، الکل و دارو و همچنین بهبود کلی کیفیت زندگی افراد کمک کند. این دستگاه مزایای بسیاری دارد و می‌تواند به عنوان بخشی از یک برنامه جامع درمان اعتیاد مورد استفاده قرار گیرد. این روش باید تحت نظر پزشک متخصص و به عنوان بخشی از یک برنامه درمانی جامع اجرا شود.
