درمان افسردگی با rTMS؛ جدیدترین روش برای بازگشت به زندگی بدون غم

آیا درمان افسردگی با rTMS می‌تواند ما را از شر عوارض داروهای ضد افسردگی راحت کند؟ اگر با افسردگی دست و پنجه نرم کرده باشید،‌ می‌دانید که چه اختلال طاقت فرسایی‌ست. اختلالی که می‌تواند روزمرگی انسان را به چالش بکشد و انجام ساده‌ترین کارها را به اندازه کوه کندن سخت کند. اگر برای درمان این بیماری کاری از دست روان درمانگرها و داروهای اعصاب برنیاید باید چه کنیم؟ آیا اینجا پایان راه زندگی شاد و پر امید است؟ خیر، تکنولوژی و علم در کنار هم برای بهبود کیفیت زندگی انسان در تلاش هستند. اگر می‌خواهید با یکی از جدیدترین روش‌های درمان افسردگی بدون دارو و عوارض آشنا شوید، با ما همراه باشید تا در انتهای مقاله بتوانید با متخصص مغز و اعصاب نیز مشورت نمایید.

تاثیر افسردگی بر مغز و تاثیر rTMS بر افسردگی

ابتدا باید بدانیم که افسردگی چه تاثیری بر ساختار مغز دارد و چگونه می‌توان به درمان افسردگی با rTMS امیدوار بود؟ اولین تاثیری که افسردگی بر ساختار مغز می‌گذارد، کوچک کردن آن است. با کوچک شدن مغز، نورون‌ها که انتقال‌دهنده‌های عصبی هستند، در بخش‌های مختلف مغز کمتر فعالیت می‌کنند. بخش آمیگدال مغز مسئول احساسات است. بخش هیپوکامپ وظیفه یادگیری مطالب را برعهده دارد. در نهایت دقت و تمرکز ما به بخش پیش‌پیشانی وابسته است.

حال تصور کنید که هیچ یک از این بخش‌ها وظیفه خود را به درستی انجام ندهند. چه اتفاقی رخ می‌دهد؟ تا سال‌های اخیر متخصصان تلاش می‌کردند که با تجویز دارو و کمک به ترشح هورمون‌های لازم، عملکرد مغز را تنظیم کنند. امروزه تاثیری که دستگاه RTMS بر مغز می‌گذارد بیش‌تر و بدون عوارض‌تر از داروهای هورمونی و اعصاب خواهد بود.

نمونه‌ای از رضایت مراجع از دستگاه آر تی ام اس زیر نظر بهترین متخصص مغز و اعصاب در تهران

آر تی ام اس (rTMS) چیست و چگونه عمل می‌کند؟

RTMS مخفف عبارت (Repetitive Transcranial Magnetic Stimulation) به معنای «تحریک مغناطیسی تکراری مغز از روی جمجمه» است. دستگاه آر تی ام اس، وسیله‌ای‌ست که یک میدان مغناطیسی ایجاد می‌کند. این دستگاه پالس‌هایی با فرکانس مشخص را به مغز ارسال کرده و باعث تحریک سلول‌های عصبی می‌شود. این پالس‌ها کوتاه اما قوی هستند و به راحتی از جمجمه عبور کرده و به سلول‌های عصبی می‌رسند. تحریک این سلول‌ها باعث بهبود عملکرد مغز و در نهایت کاهش علائم افسردگی می‌شود.

بیشترین تاثیر این دستگاه بر قشر پیش پیشانی چپ مغز است. دقیقا بخشی که با کاهش فعالیت‌های سلول‌های عصبی‌اش باعث بروز افسردگی شده است. فرکانس‌های دستگاه آر تی ام اس باعث تحریک نورون‌های این بخش می‌شوند و تغییرات بیوشیمیایی مثبتی در مغز صورت خواهد گرفت که به شرح زیر است.

• افزایش نوراپی‌نفرین: نقش مهمی در انرژی و هشیاری ایفا می‌کند.
•  افزایش سروتونین: ماده‌ای که خلق و خو و احساسات را تنظیم می‌کند.
• تولید دوپامین: مرتبط با لذت، انگیزه و تمرکز انسان است.

‼️درمان آلزایمر با rTMS؛ جدیدترین روش برای فرار از فراموشی‼️

روند درمان افسردگی با RTMS

نکته قابل توجه این است که معمولا این روش به عنوان اولین روش درمانی برای بیمار در نظر گرفته نمی‌شود. درمان افسردگی با RTMS پس از مراجعه بیمار به روان‌شناس تشخیص داده خواهد شد.

مرحله اول

در ابتدا پزشک، با معاینه بالینی و گرفتن شرح حال از بیمار، روش RTMS را به عنوان مسیر درمان تایید می‌کند.

مرحله دوم

نوبت به نقشه برداری از مغز می‌رسد. نقشه برداری از مغز مانند گرفتن نوار قلب است. با وصل کردن گیره‌هایی به سر، امواج مغزی مورد بررسی قرار خواهند گرفت. بررسی امواج مغز به متخصص نشان می‌دهد که کدام بخش بیشتر دچار آسیب و اختلال است. همان بخش را به  عنوان محل هدف پالس‌ها تعیین می‌کنند.

مرحله سوم

پس از تعیین اهداف، متخصص مغز و اعصاب تعداد جلسات و فاصله‌ی میان آن‌ها را برای بیمار مشخص می‌کند. درمان معمولا شامل ۲۰ تا ۳۰ جلسه است که به صورت ۵ جلسه در هفته و به مدت ۴ تا ۶ هفته انجام می‌شود. هر جلسه بین ۲۰ تا ۴۰ دقیقه طول می‌کشد. برای مثال درمان ام اس با rtms با درمان افسردگی با آر تی ام اس دوره درمانی متفاوتی دارد.

مرحله چهارم

با پایان یافتن جلسات درمان، متخصص دوباره نتایج مغزی را برای یافتن تغییرات مغز بررسی می‌کند. بسته به پاسخ دهی مغز به آر تی ام اس، ممکن است پزشک درمان را متوقف کند یا آن را ادامه دهد. افسردگی یک اختلال بازگشت‌پذیر است. به همین دلیل مراحل پایانی درمان بسیار اهمیت دارند.

مزایای درمان افسردگی با دستگاه آر تی ام اس

• روش غیر تهاجمی: نیازی به بیهوشی یا جراحی ندارد.
• عوارض جانبی کمتر نسبت به داروهای ضد افسردگی: نسبت به داروهای ضد افسردگی که ممکن است باعث اضافه وزن، مشکلات جنسی یا خواب‌آلودگی شوند، rTMS عوارض جانبی بسیار کمی دارد.
• مناسب برای بیماران مقاوم به درمان: افرادی که به دارو و روان‌درمانی پاسخ نداده‌اند، اغلب با rTMS نتایج مثبتی می‌گیرند.
• دوره‌های درمانی کوتاه‌تر و با هزینه کمتر: طول دوره این درمان بسیار کمتر از داروها خواهد بود.
• بدون نیاز به دوره نقاهت: از آن‌جایی که این روش عوارض بسیار کمی دارد، پس از پایان جلسات نیاز به دوره نقاهت خاصی نخواهد بود.
• کاربردهای متفاوت: امروزه در بسیاری از بیماری‌های مغزی و ذهنی از این روش استفاده می‌شود حتی درمان سکته مغزی با rTMS نیز امکان پذیر است.

آیا روش rTMS برای همه افراد مناسب و قابل اجراست؟

درمان افسردگی با rTMS مانند هر روش درمانی دیگری، ممکن است برای همه افراد مناسب نباشد. نکته قابل توجه این است که تمام روش‌های تایید شده برای درمان اختلالات مغزی و روحی، نتایج متفاوتی بر افراد مختلف داشته است. این روش نیز از این قاعده مستثنی نخواهد بود. کاندیدای مناسب و نامناسب برای روش rTMS به شرح زیر هستند:

کاندیدای مناسب

• برای انواع بیماری‌ها بالینی نیز می‌تواند بسیار کارآمد باشد. (برای مثال درمان میگرن با rTMS نیز انجام می‌گیرد.)
• اختلالات دو قطبی، اسکیزوفرنی و … با این روش قابل درمان‌اند.
• افسردگی‌هایی که مقاومت دارویی نشان داده‌اند.
• مراجعینی که به داروهای ضد افسردگی حساسیت دارند.
• بیمارانی که از جلسات مشاوره، نتیجه مطلوب نگرفته‌اند.
• افرادی که مشکل جدی در حافظه و تمرکز دارند.

کاندیدای نامناسب

• بیمارانی که به هر دلیلی جراحی مغزی داشته‌اند.
• افرادی که پروتزهای فلزی در جمجمه‌شان به کار رفته است.
• مراجعینی که مشکل قلبی حاد دارند.
• اشخاصی که سابقه صرع و تشنج دارند.
• کسانی که سابقه سکته مغزی داشته‌اند.
• خانم‌های باردار نیز امکان درمان با rTMS را نخواهند داشت.

📊آیا می‌دانید چه آماری برای درمان اعتیاد با دستگاه rtms ثبت شده است⁉️

آیا آمارهای رسمی درمان افسردگی با آر تی ام اس را تایید می‌کنند؟

در سال‌های اخیر، بررسی‌های علمی متعددی پیرامون تاثیر rTMS در درمان افسردگی انجام شده است که نتایج آن‌ها بسیار امیدوار کننده بوده‌اند.

🔹 در یک مطالعه گسترده که بر روی بیش از ۱۴۰۰ بیمار انجام شد، مشخص گردید حدود ۴۰٪ از افرادی که با rTMS تحت درمان قرار گرفتند، به‌طور قابل توجهی بهبود یافتند.

🔹 در همین مطالعه، حدود ۳۶٪ از بیماران بهبودی کامل (remission) را تجربه کردند؛ به طوری که دیگر علائمی از افسردگی در آن‌ها مشاهده نشد.

🔹 بررسی‌ها نشان می‌دهند احتمال بهبودی در افرادی که rTMS دریافت کرده‌اند، بیش از دو برابر افراد دریافت‌کننده درمان نمایشی (پلاسیبو) (درمان نمایشی یا پلاسیبو به روشی گفته می‌شود که شبیه درمان واقعی است اما فاقد اثر درمانی بوده و برای مقایسه علمی و بررسی اثربخشی واقعی درمان اصلی استفاده می‌شود.) بوده است.

🔹 در مطالعه‌ای دیگر که بر روی بیش از ۱۳۰۰ نفر انجام شد، از بین هر ۶ نفر یک نفر با آر تی ام اس به طور کامل درمان می‌شود. این شاخص (NNT) نشان‌دهنده اثربخشی بالای درمان با rTMS است.

🔹 طبق داده‌های رسمی منتشر شده توسط انجمن روانپزشکی آمریکا (APA) و سایر منابع علمی معتبر:

• حدود ۳۰٪ از بیماران به درمان افسردگی با rTMS پاسخ بالینی مثبت نشان می‌دهند.
• حدود ۲۰٪ از بیماران نیز بهبودی کامل را تجربه می‌کنند.

🔹 در مطالعات مبتنی بر شرایط واقعی (Real-world data) که بر روی بیش از ۴۰۰ بیمار انجام شده است، نتایج مشابهی گزارش شده است:

• ۳۳٪ کاهش در شدت علائم افسردگی
• ۳۱٪ پاسخ مثبت به درمان
• ۲۳٪ بهبودی کامل

عوارض جانبی روش آر تی ام اس

همان‌طور که قبلا اشاره کردیم، درمان افسردگی با rTMS عوارض جانبی بسیار محدودی دارد. این روش آنقدر کم عوارض است که امروزه درمان با آر تی ام اس در کودکان نیز رواج یافته است. البته ممکن است برخی از افراد بعد از جلسات درمان، عوارض موقتی و خفیفی داشته باشند که بسیار طبیعی‌ست.

عوارض احتمالی rTMS:

• سردرد خفیف
• سرگیجه‌های مقطعی و موقت
• تحریک شدن ناحیه تحت درمان
• سوزش و گزگز در پوست سر
• قرمزی و تورم محدود در محل درمان
• حساس شدن موقت به اصوات
• احساس تهوع

ماندگاری نتایج درمان افسردگی با rTMS: چه مدت اثربخشی آن پایدار است؟

مطالعات بالینی و گزارش‌های بیمارستانی نشان می‌دهد که:

• نتایج مثبت درمان rTMS معمولا بین ۶ تا ۱۲ ماه و در برخی موارد حتی بیشتر پایدار باقی می‌مانند. به عبارت دیگر، بیماران پس از پایان دوره درمان اولیه، کاهش قابل توجهی در علائم افسردگی را تجربه می‌کنند که اغلب تا ماه‌ها ادامه دارد.
• ماندگاری درمان به عوامل متعددی از جمله شدت افسردگی، پاسخ اولیه به درمان، وجود بیماری‌های همراه و روش‌های حمایتی پس از درمان بستگی دارد.
• برای حفظ و تقویت اثر درمان، در برخی بیماران جلسات نگهدارنده یا تقویتی (Maintenance Sessions) توصیه می‌شود. این جلسات به صورت دوره‌ای و با فواصل مشخص (مثلا ماهی یک بار یا هر چند ماه یک بار) انجام می‌شوند تا از بازگشت علائم افسردگی جلوگیری کنند.
• بررسی‌های بلند مدت نشان داده‌اند که اجرای جلسات تقویتی rTMS می‌تواند به کاهش نیاز به مصرف داروهای ضد افسردگی و افزایش کیفیت زندگی بیماران کمک کند.
• در نهایت، ترکیب درمان rTMS با روان درمانی و مراقبت‌های روانپزشکی می‌تواند ماندگاری اثربخشی را افزایش دهد و به کنترل بهتر افسردگی کمک کند.

اگر از افسردگی مزمن رنج می‌برید و برای ادامه زندگی انگیزه ندارید همین حالا روی دکمه زیر کلیک کنید و با دکتر ناصر مهربان به صورت آنلاین مشورت نمایید تا بهترین برنامه درمانی را برای شما در نظر گیرند و خیلی زود به زندگی عادی و باکیفیت خود بازگردید.

❓سوالات متداول درباره درمان افسردگی با آر تی ام اس

بازگشت به زندگی بدون غم با درمان افسردگی با آر تی ام اس

افسردگی یک بیماری جدی و فراگیر است که می‌تواند تمامی جنبه‌های زندگی فرد را تحت تاثیر قرار دهد. اگر شما یا یکی از عزیزانتان از افسردگی شدید یا مقاوم رنج می‌برید، درمان افسردگی با rTMS می‌تواند گزینه‌ای موثر و نویدبخش باشد. امید است که با پیشرفت‌های بیشتر در زمینه‌ی درمان‌های غیر تهاجمی، راه‌های بهبودی برای بیماران روز به روز گسترده‌تر شود. حتی یک روز دیگر از زندگی را با افسردگی هدر ندهید و همین حالا برای درمان اقدام کنید.